Η μεγαλύτερη πρόκληση που έχουμε να αντιμετωπίσουμε στις κοινωνικές μας συναλλαγές και στις σχέσεις μας με τους άλλους ανθρώπους είναι να επικοινωνούμε αποτελεσματικά, με αυθεντικότητα, σεβασμό και ειλικρίνεια. Η επικοινωνία μπορεί να πραγματοποιείται είτε λεκτικά, δηλαδή χρησιμοποιώντας λέξεις για να εξωτερικεύσουμε αυτό που σκεφτόμαστε ή αισθανόμαστε, είτε μη λεκτικά, μέσω των εκφράσεων του προσώπου, της στάσης σώματος, των χειρονομιών ή ακόμα και με τη σιωπή.
.
Οι δυσκολίες στην επικοινωνία εμφανίζονται όταν για παράδειγμα ένα μέλος της συζήτησης αδυνατεί να εκφράσει καθαρά το μήνυμά του και έτσι και υπάρχει δυσκολία να λάβει ο δέκτης μια ξεκάθαρη πληροφορία. Είναι σημαντικό να τονιστεί πως οι άνθρωποι όταν επικοινωνούν φέρουν στοιχεία του εαυτού τους , τα οποία μπορεί να κυμαίνονται από αντιλήψεις , πεποιθήσεις και ιδέες έως συναισθήματα , πεποιθήσεις για τον εαυτό τους ή και τραύματα του παρελθόντος. Όλα αυτά επηρεάζουν τον τρόπο που ο καθένας επικοινωνεί και έτσι και ο ρόλος του πομπού όσο και του δέκτη είναι ιδιαίτερα σημαντικός και ενεργητικός ώστε να νοηματοδοτηθεί μια συναλλαγή.
.
Όσον αφορά τη πλευρά του δέκτη μείζονος σημασίας είναι η δεξιότητα της ενεργητικής ακρόασης. Η ενεργητική ακρόαση σημαίνει να ακούμε τον άλλο πραγματικά. Να μην ακούμε στωϊκά απλά για να απαντήσουμε , αλλά να ακούμε προσεκτικά για να κατανοήσουμε με σεβασμό και αποδοχή . Με άλλα λόγια , για να μπορούμε να είμαστε ενεργητικοί ακροατές, χρειάζεται να παρατηρούμε προσεκτικά τα λεκτικά και μη λεκτικά μηνύματα που μεταδίδονται από τον συνομιλητή μας, επιδεικνύοντας ενσυναίσθηση.
.
Από την άλλη πλευρά ο πομπός, χρειάζεται να εκφράζεται με ειλικρίνεια και παρρησία, χωρίς να προσπαθεί να καταπνίξει τις σκέψεις και τα συναισθήματά του. Συναισθήματα που καταπιέζονται και απωθούνται αντί να εκφραστούν στο σωστό τόπο και χρόνο, ξεσπούν κάποια στιγμή με μεγαλύτερη ορμή και δημιουργούν στο άτομο ακόμα πιο δυσφορικά συναισθήματα. Το κλειδί για υγιείς ανθρώπινες σχέσεις είναι η σωστή επικοινωνία και αυτή μπορεί να επιτευχθεί με τους εξής τρόπους:
- Ειλικρινής έκφραση συναισθημάτων και σκέψεων
- Ενεργητική ακρόαση και καθρέφτισμα των λεγομένων του συνομιλητή
- Διεκδικητική συμπεριφορά ως μέρος της αυτοπροστασίας μας
- Χρήση του Α’ ενικού όταν μιλάμε για τα συναισθήματα και τις σκέψεις μας (αισθάνομαι στενοχωρημένος όταν…)
- Ανάληψη της προσωπικής ευθύνης , η οποία αφήνει ανοικτό το περιθώριο για διαπραγμάτευση και πιο λειτουργική επικοινωνία
.
Βιβλιογραφία
- Watzlawick P., (1986) Η γλώσσα της αλλαγής. Κέδρος
- Rogers, C., R. (1957). The necessary and sufficient conditions of therapeutic personality
- change. Journal of Consulting Psychology, 21(2), 95-103. https://doi.org/10.1037/h0045357
