Ποιο είναι το απαραίτητο στοιχείο στην εμπειρία του ανθρώπου που βιώνεται στο σώμα του, διευκολύνει τη νοηματοδότηση και κινητοποιεί το γνωστικό του σύστημα;
.
Το συναίσθημα.
.
Το συναίσθημα είναι ο παράγοντας εκείνος που λειτουργεί σαν πυξίδα και βοηθά να εστιάσουμε στο τι είναι σημαντικό και να κατευθύνει τη δράση μας. Παρά την ομολογουμένως καταλυτική επιρροή του συναισθήματος στη βιωμένη εμπειρία, φαίνεται να μην είναι ένας εύκολος τρόπος σύνδεσης του ατόμου με την εμπειρία του, ή τουλάχιστον όχι το ίδιο εύκολος σε όλες τις στιγμές. Παράγοντες, όπως η δυσκολία και ο πόνος μιας εμπειρίας (ή της ανάμνησης μιας εμπειρίας), η συναισθηματική επάρκεια του υποστηρικτικού δικτύου, καθώς και η συναισθηματική ασφάλεια και διαθεσιμότητα του ατόμου, φαίνεται να επηρεάζουν τον τρόπο και την ένταση βίωσης μιας εμπειρίας. Αυτοί οι παράγοντες πιθανώς να οδηγήσουν σε μια πιο ασφαλή γνωστική επεξεργασία μην αφήνοντας χώρο στο συναίσθημα, καθώς αυτό θα μπορούσε να είναι απειλητικό για το άτομο.
.
Στόχος της θεραπευτικής διαδικασίας είναι η δημιουργία ενός ασφαλούς χώρου εμπιστοσύνης, όπου το θεραπευόμενο άτομο θα επιτρέψει στο συναίσθημα του να βιωθεί και να δώσει νόημα στο σύνολο της εμπειρίας του (σωματικά, συναισθηματικά, γνωστικά). Ο/Η θεραπευτής/-τρια καλείται να σταθεί με σεβασμό και γνήσιο ενδιαφέρον δίπλα στο βίωμα του θεραπευομένου και να διαδραματίσει ένα ρόλο διευκολυντή συμβάλλοντας στην ανάδειξη των δυνατοτήτων που πιθανώς ανοίγονται μπροστά του.
.
Σύμφωνα με τη θεωρία της Fredrickson (1998), τα συναισθήματα και δη τα θετικά συναισθήματα, φαίνεται να διευρύνουν τη σκέψη και την αντίληψη επιτρέποντας στο άτομο να ανακαλύψει περισσότερες επιλογές/δυνατότητες (π.χ. για την επίλυση ενός προβλήματος). Με αυτόν τον τρόπο είναι σε θέση να επιτύχει με μεγαλύτερες πιθανότητες το στόχο του, γεγονός που ενισχύει τη βίωση θετικών συναισθημάτων και δομεί μια πιο σταθερά διευρυμένη σκέψη και αντίληψη. Στην περίπτωση της θεραπείας, ο/η θεραπευτής/-τρια είναι αυτός/-ή που επιχειρεί να αναδείξει τη διεύρυνση των επιλογών και ως εκ τούτου και της αντίληψης μέσω μιας ολιστικής προσέγγισης της εμπειρίας του θεραπευομένου.
.
Συγκεφαλαιωτικά, διαφαίνεται η σημασία του συναισθήματος στην εμπειρία του ατόμου. Ωστόσο, το συναίσθημα αυτό μπορεί να έχει μπλοκάρει ή να είναι πολύ επώδυνο για να βιωθεί με αποτέλεσμα να δημιουργεί ένα αίσθημα χάους, σύγχυσης ή ακατανόητου κενού. Επιτρέποντας στο συναίσθημα να βρει χώρο μέσα μας, επιτρέπουμε στον εαυτό μας να έρθει σε επαφή με το σύνολο της εμπειρίας μας, με τη σκέψη, το σώμα και τις αναμνήσεις μας. Μας επιτρέπει να έρθουμε πιο κοντά σε ό,τι μας κάνει νόημα!
.
Βιβλιογραφία:
- Fredrickson, B. (1998). What good are positive emotions? Review of General Psychology, 2(3), 300–319
.
