“Ήξερες ότι το 26,9% του πληθυσμού αντιμετωπίζει συμπτώματα άγχους, ενώ το 28% καταθλιπτικά συμπτώματα λόγω της πανδημίας Covid-19;”
Η πανδημία Covid-19 αποτελεί μια από τις δυσκολότερες περιόδους κρίσης των τελευταίων ετών σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς η ραγδαία εξέλιξη της επέτρεψε την εμφάνιση μιας έντονης αβεβαιότητας και ρευστότητας που επηρεάζει όλους τους τομείς της προσωπικής, επαγγελματικής και κοινωνικής μας ζωής. Το βασικό ερώτημα, λοιπόν, που τίθεται -παραπάνω από επιτακτικά- είναι πώς θα φροντίσουμε και θα ενισχύσουμε θετικά τον εαυτό μας.
Οι ερευνητές αυτής της περιόδου έχουν επικεντρωθεί σχεδόν αποκλειστικά στη μελέτη της ψυχικής ανθεκτικότητας των ατόμων που βιώνουν την πανδημία. Ωστόσο, αυτή η εστίαση δίνει έμφαση κυρίως στις αρνητικές επιδράσεις της αντιξοότητας της πανδημίας, ενώ σε ένα δεύτερο επίπεδο ανάγνωσης θα μπορούσαμε να αναλογιστούμε πως απευθύνεται σε ανθρώπους που «απλώς» αντέχουν. Τι γίνεται, όμως, με την ανάπτυξη των ανθρώπων; Έρευνες έχουν δείξει ότι υπάρχει ένα ποσοστό του πληθυσμού για το οποίο η πανδημία επέφερε και θετικές επιδράσεις, ενώ φαίνεται παράλληλα όχι μόνο να προσαρμόζεται θετικά, αλλά και να αναπτύσσεται μέσα από την παρούσα δυσκολία.
Η έννοια της ανάπτυξης μετά από ένα στρεσογόνο ή τραυματικό γεγονός (post-traumatic growth) αναπτύχθηκε την τελευταία δεκαετία, όταν οι Masten & Wright (2010) αντιλήφθηκαν ότι από τον ορισμό της ανθεκτικότητας απουσίαζε η έννοια της μεταμόρφωσης του ατόμου ως απόκριση στο τραυματικό γεγονός. Οι μελετητές επισημαίνουν ότι το άτομο μετά από μια αντιξοότητα είναι ικανό να επαναξιολογήσει και να αναπροσαρμόσει τις αντιλήψεις τους με αποτέλεσμα να λειτουργεί πιο θετικά μετά από αυτή.
Πώς μπορούμε, λοιπόν, να επωφεληθούμε από την πανδημία; Βασικό στοιχείο είναι να αναγνωρίσουμε τις επιδράσεις της. Πού και με ποιο τρόπο μας έχει επηρεάσει; Αυτή η κατανόηση θα μπορέσει να λειτουργήσει βοηθητικά στο να δούμε πιο καθαρά και με εστίαση στον εαυτό μας τι είναι αυτό που θέλουμε να βελτιώσουμε ή να διατηρήσουμε, αν κάτι μας φάνηκε βοηθητικό. Η πανδημία άλλαξε άρδην τον τρόπο που σχετιζόμαστε με τους άλλους και με τον εαυτό μας και αυτό είναι σημαντικό να το μεταφράσουμε ως φυσιολογικό απότοκο της περιόδου, το οποίο δεν επιλέξαμε. Το να στρέψουμε, όμως, το βλέμμα προς εμάς και να (ξανά)ανακαλύψουμε τα θετικά στοιχεία μέσα μας που θέλουμε να ενισχύσουμε είναι δική μας επιλογή!
Βιβλιογραφία:
- Masten, A. S., & Wright, M. O. D. (2010). Resilience over the lifespan: Developmental perspectives on resistance, recovery, and transformation. In J. W.
- Vazquez, C., Valiente, C., García, F. E., Contreras, A., Peinado, V., Trucharte, A., & Bentall, R. P. (2021). Post-traumatic growth and stress-related responses during the COVID-19 pandemic in a national representative sample: The role of positive core beliefs about the world and others. Journal of Happiness Studies, 1-21.
- E Kalaitzaki, A., Tsouvelas, G., Tamiolaki, A., & Konstantakopoulos, G. (2022). Post‐traumatic stress symptoms during the first and second COVID‐19 lockdown in Greece: Rates, risk, and protective factors. International Journal of Mental Health Nursing, 31(1), 153-166.
